काठमाडौवाट १५ कि.मी दुरीमा अवस्थित सुन्दर डांडा जुन केवल कारको उपस्थितिले हाल चर्चाको शिखरमा छ। केवल कार चढ्ने यात्राको शुरुवाट् देखि अन्त्य सम्मको यात्रा एउता बन्द महल भित्र सकिन्छ, जहाँ मन्दिर, पसल, रेष्टुरा, पार्क, खेल मैदान आदि सम्पुर्णको व्यवस्था छ।यात्रा चार धाम वा यात्रा जोडी धाम, यी दुई बुंदामा विश्लेषण गर्ने यो मेरो प्रयास हो। …
Category Archive: Literature
Sep 30
म एक किशानको छोरा “ज्यापु”
यो आधुनिक समयको एक कर्मचारी तर यो कालो कोट भित्र लुकेको छ एउता किेशानको छोरा। मधेशको आन्दोलन कति ठिक कति व्यठिक यो इतिहास र समयले हमिलाई छोड्ने छैन। वन्दकर्ता को हुन, किन गर्यो यो समय सान्दर्भिक राजनितिक विषय भएको छ। वन्दले भाडाक गाडीहरु फाटफुट तर खचाखच भरिएको उपलव्दनै छन्। रातौरात खतिएर ३ लिटर पट्ररोल पाइरहेकै अवस्था …
Mar 24
सुदुर पश्चिमकोको यात्रा (नेपाल खाल्टोको आँखावाट) भाग-१
मन त थिएन तर जानै पर्यो, हाकिमले बोलाएर भोलिवाट सुदुर पश्चिमको क्षेत्रमा माटो परिक्षण गर्न निर्देशन बक्श भयो। नेपाल खाल्टोमा बसेको म वुटवल भन्दा पश्चिम गएको थिइन। ठाउँ धेरै भएकाले आकाशे मार्ग बिकल्प थिएन, गाडि लिएर जाने निष्कर्शमा अफिसको काम सकाइ घर तिर लागियो। दिन १ः मोवाइल निकाले घरवाट धनगढी सम्मको जानकारी हेर्दै के थिए, …
Aug 03
पशुपतिको यात्रा सिद्राको व्यापार
गाँउमास्याल कराउनु र बाख्रा हरउनु संयोग भनेझै मोदी नेपाल आउनु र लोडसेडिङबढ्नुको संयोग मात्र होला र? हिजो राति अनियमित लोडसेडिङ भइराख्दा मनमनैसोच्दै रहें। बिधुत सम्झौता हुने समाचार र कान्तिपुर टेलिभिजनको विष्लेशनहेरिरहदा यो संयोग/षदयन्त्रमा मन बिचलित भइरह्यो। समय समयाम भुतानको कुराआइराख्दा भुतानको इतिहास केलाउन मन लाग्यो। सन् २००८ मा ६० प्रतिशतऋण र ४० प्रतिशत अनुदान दिएर …
Dec 03
लोक नाथ; रागः बिभास, तालः जति
लोक नाथह याहुने उधार हन नान । (धु) हे सतुरीया नीद्रा यानाहा नीराजन बनसजी थ्यन।। हे संख मुख खिचान सुरारस ब्याआढान।२। हाहादे थहस्वया जीव जीहिव तुन (लोक)।।१।। हे हरीहर दीवाजनह त्वलताव वाना जी वन।। हे प्राणथ्व हसन त्वलताव वनीन।२। हाहादे जरमदुतन पियाव च्वहन (लोक)।।२।। हे ब्याढाया भयनह ख्वयावजी च्वने माहाल थहनी।। हे जनमजी जुल गन …
Dec 02
छें पिने; रागः आशावरी, तालः जति
जंजाल तोता वने इक्षा याना।२। दनावल छन्हु बाचा इले हे हे कुमार ।धु। द्यनाच्वंपिं काय् कलाःया ख्वाल स्वया निम्हेसिगु। मायां भुले ज्वी थें ताया।२। याना बांलक त्याग स्वः स्वः याना बांलक त्याग (धु) दनावल छन्हु बाचा इले हे हे कुमार।१। थः सल म्हसं च्वना छन्दक ल्यूने तया। वन पिहाँ लायकू तोता।२। सुना नं मसीक स्वः …
Dec 02
चरनस रन गंगा बागमति “रागः आशावरी, तालः जति”
हे चरनस रन वने गंगा बागमति (धु)।। हे स्वव स्वव जीहा वाल करुणाहा जीस्यन। हे मन नाम निते मन नाम निते दुःख छिपालिसं फेहेने (धु) चरनस रन वने गंगा बाहगमति ।।१।। हे पले मदु छ्येंसं च्वने धिराजया न्हाहाव। हे धंजा मदु सिमा धंजा मदु सिमा गन दई व प्राण (धु)।।२।। हे बिना तिखं ल्हाय जीन …
Dec 02
नर राजा “रागः धनार्सी, तालः एकताल”
झंगल हय छिन गथे सते त्वलता वन।। बालख गर्भ तस्य समुन्दर तरे याना यन। समुन्दरया रे हादे।२। दथुसं थेनका बालख जनम जुल नाम काय नरराजा धाय।।१।। जी याकचा नलि तसे हेम चन्द्र राजा बोना यनः। जी याकचा रे हादे।२। थथे वाना हे गंगा माई सरण छिकेजी वय धुन थनी।।२।। प्यनु खुनु दसे वल झाइधका तसे …
Oct 08
सिंग बाहिनी; रागः मालश्री, तालः चो
जय सिंग बाहिनी (धु) हादे कवंन्या दयाचोस बिजयाक सिमाक्वस जोगिनी गन मुना काव रे। प्याखन हुल अन।२। भइरब सहितन अन्यगु बाजन_थनावरि जय (जय सिंग बाहिनी) (धु) ।।१।। हादे न्हीलाया सबतन थ्वयाव त्रीभुबन तायाव दैत्य स्वर ग्याकरे। दम्बर दुरुरुरु।२। सबत हुनुनुनु न्यनाव दैत्य स्वर ग्याकरे जय (धु) ।।२।। हादे लानको हित्वंमया बरन हेगुलिया न्हांसस कुन्दर मुर्तिया। …
Oct 03
ग्वारा
गणेश ग्वारा श्री गणेस्वर सतु भाव छलपोल मुरारफु डम्फुमाल अतिस्वभा लाक। बाहान तिछुं गसे यनी व बुलुहन थेनी व बुलुथन बाल गोपाल थासं थासं बिज्यानाव भक्तया पुजा फसे मंगल यानाव बिज्याकम्ह छलपोल । बिना राजा विनायक संसार रक्षायाय मालः ।। बिष्णु ग्वारा हादे बिष्णुया नामहकासे यहुने थ्वहपराहान हे वबिनाहान मदुजीत नुगलया ध्यान हरिहहर नाम कासे …
Oct 01
जय शिव शंकर तालः एक ताल
जय शिव शंकर जगत लोकया आसनय। हादे जखें गनन म्य हाला काव रसन प्याखंन हुलः। नन्दे भिभिन रे हादे नन्दे भिभिन खिंथाकाव गथिन रसया ख्याहाल (धु) शंकर जगत लोकया आसनय।।१।। हादे औगुथी अनाथ ल्हाना खं विनती याहुने छिन विज्यातः। बयली खनिव रे हादे बयली खनिव उध्याल स्वइव स्वंगल मिखया बाहान (धु)।।२।। हादे रसन वनिव बनस …
Sep 30
आरति मारथ; रागः प्रथति, तालः चोः
आदि बुद्ध नामकास्य आरति याय(धु) महारथ राजापुत्र माहासत्व नामदन परउपकार यायत वल।। रसन म्हितावल जगनसं रसजुल।२। बागिनी रे हदे बागिनीया महासत्न जुल आदि बुद्ध नामकास्य याय।।१।। उधार यायमाल माया दक्व त्वलताव थवगु जिव दान बिहील।। धनेधने धयवल ब्रम्हा बिष्णु महेश्वर।२। आकाशन रे हादे आकाशन स्वाँवा गायका हहलः (आदि बुद्ध)।।२।। भुबनस मदुजुल करुणाया धनय जुल जय …
Sep 26
सबपंच आरति; रागः जिश्री, तालः चो
सब चि मलिंगे भजन करिय तिल कपुरे तिलकपु रिकन पतिच हहवे मनसे प्रभुजु आरति गावे।।१।। श्री रोजराजेन्द्र बिक्रम शाहदेव तन मन रे तनमन भजलपे हरिलि गाहाबे मनसे प्रभुजु आरति गावे।।२।।
Sep 26
कबिर कुमार; रागः केराग, तालः जति
केरागः हे हे हे ……………नां हाई नाहाई नाहाई नाहांई रे नाइन ताहाहै… नाइ नाई नाहाई न हे सुरारमरा क्षेहसन जुगत सिल सह चुदामुहुनी दुहुम्ह।। हे कबिर कुमाहार बिरथहन फुहुत लोक नाथह सुन्दर राजा कुमार।।१।। हे हयहय प्राणह समाहान राजा पुत्रह थनीजीत वाना हाव वन।। हे सतुरीया निन्दा याना बिरथहन फुहुत लोकनाथह सुन्दर राजा कुमार।।२।। हे …
Sep 20
गंगा जमुना; रागः मालश्री, तालः चो
हादे गंगा जमुना नीव तोमी नीथ्य थ्वजु याव पुर्न्यया खँ ल्हायजीम फया रे।। थवतिर्थ सनान याय।२। पुर्न्य जनम मम्वारीव कविरया बचन न्यनावहेमाइ (कली जुग जुल रे)।।१।। हादे मुसांनया कुनं वव छिमनस अतिलोव गुंगुली धू पायकुतु ताव रे।। बेतालया म्हस थव।२। मुर्तिया हारनतीस्य बज्र पास खपर ज्वना व हेमाइ (कली जुग जुल रे)।।२।। हादे संसारया नाम …
Sep 17
बिसन्तर राजा; रागः वलाली, तालः चोः
दाताधारी बिसन्तर नाम दाहाता धाहारी ।।धू।। बालखजी पहनी थुली दुहुख छाय।। सः सह बिनति हय।२। अनाथह जी स्वयाव (दाताधरी)।।१।। दाजु जालीम कुमार झी झी फुहुत आहा व।। कहरुणा कृपामदु।२। राक्षसहन हहल (दाताधरी)।।२।। कें मैंया कृष्णा जीमी तरास चाहाय महत्यः।। कर मसं चोसे हल।२। बिहालपहे माहाहाल (दाताधरी)।।३।। यायनुया बुबा जुया दर सहन आहाव।। थुगु जनमया बुबाजु …
Sep 15
स्वव माई; रागः आशावरी, तालः जति
आशावरीः हे न न नांइन ता… हा… इ नानं नाई नाहा इ रे नाइन ताहाई नांइ नांइ नांइ नं स्वव माहाई करुणा हादयाव बिना तिखँ ल्हाहाय् हे छनु धाधाँ निनु धाधाँ जन्म विहिते जुल माई।। हे दुःख हरन समुन्दर तरे याहहना बिव माहाई (स्वबमाई)।।१।। हे थव मदु थिथि मदु हालां नहाला मदु माई।। हे गना …
Sep 08
करुणा मय: म्ये; राग: केराग, ताल: चो
केरागः हे हे हे ……………नां हाई नाहाई नाहाई नाहांई रे नाइन ताहाहै… नाइ नाई नाहाई न करुणा मयहेवम्ह मछिनहीन्दर नाहाहाथ: (धू)।। अरुणाया उन अरुणाया उन रूप हे राम रुपह जुया वहन जय जय मछिनहीन्दर नाथ।।१।। बिना तिना नाराहायण स्वय वस रहसहन ।। हरसिद्धि इश्वर हरसिद्धि इश्वर भइ हेरम भइहिरव दरसहन जय जय मछिनहीन्दर नाथ।।२।। जोगिन्द्र …
Sep 04
बुद्धगन; तालः गन
बुद्ध भगवान दरशन याय् तुजि माल हे श्री जय धर्म धातु बियत्यल दरशन यायमाल जगत उधार हे अक्षमय रत्न संभाव अमृताव अमुर्गसिद्धि छलपोलया चरण शरण हे श्री बुद्ध धर्म संघ दरशन याय् हे सिसारन जगतम सुमालपा गणस्पति महाँकाल दरशन याय् हे श्री राज्य राजेन्द्र बिक्रम शाहदेव हे लहाकमन ल्हासेतल छिपीलिनी पालियस कोसं तयमाल दुःख फुत …
Sep 02
दाफा में मायादेवी; रागः कोला, तालः चो
कोलाः हे नं नं नाहाई रे नाइन तनरे तन न न नाहाइ रे नांइन ता हा…. हे नाई नाई नाहाइनः मायादेवीया काहाय अतिन सुन्दहर जगत संसार रक्षा याय्।।धु।। नुगलन ध्यान याय् बसपोलया चरणसं रे।। वनेनुया रे हादे वनेनुया वस याके ध्यान जप याहाय (मायादेवीया)।।१। पले हल तेज मिखा अतिन सुन्दहर रे।। कुली कुली रे हादे …